Deel II: Handleiding voor de achtervolger om op een zachte manier de verbinding te herstellen

Inleiding

In de context van de hechtingsdynamiek, wordt met een “achtervolger” vaak iemand bedoeld met een angstige hechtingsstijl, terwijl de “terugtrekker” doorgaans een vermijdende hechtingsstijl heeft. Dit soort relaties kan een patroon van aantrekken en afstoten vertonen. Als jij je herkent als de achtervolger en je wilt de verbinding herstellen met een terugtrekker, dan zijn er een paar belangrijke stappen die je kunt nemen:

Om als achtervolger de verbinding met een terugtrekker te herstellen, is het belangrijk dat jij eerst rust brengt in jezelf, ruimte creëert voor je partner, vanuit zachtheid en kwetsbaarheid opnieuw contact zoekt. Hieronder wordt dit verder toegelicht.

Beide partners kunnen zich machteloos voelen om dit negatieve patroon te keren.

• De achtervolger zoekt verbinding uit angst om verlaten te worden en heeft de neiging om steeds emotioneler en dringender contact te zoeken.
• De terugtrekker voelt zich overspoeld door emoties, voelt zich niet veilig en trekt zich daarom terug om de controle en rust te behouden.

Van botsen naar samen bloeien

Voelen jullie meer afstand dan nabijheid? Blijven gesprekken hangen in stilte of strijd? Relatietherapie biedt jullie een veilige plek om elkaar weer écht te begrijpen en samen nieuwe wegen te vinden naar vertrouwen, warmte en plezier. Gun jullie relatie de kans om te groeien.

Inhoud onderstaan artikel:

1. Waar komt de neiging om te achtervolgen vandaan?
2. Gedragskenmerken achtervolger
3. Emotionele veiligheid zonder druk voor je partner
4. Vertrouwen dat het veilig is om kwetsbaar te zijn
5. De handleiding in 10 stappen

Lees ook

Deel I: Handleiding voor een emotionele terugtrekkende partner in de liefde

Waar komt de neiging om te achtervolgen vandaan?

• Onverwerkte trauma’s of hechtingswonden

Bijvoorbeeld: als iemand in het verleden is verlaten of zich emotioneel niet veilig heeft gevoeld, kan hij/zij in latere relaties overmatig vasthouden aan een partner , zelfs als die zich terugtrekt.

• Angst voor verlies of verlating

Mensen die bang zijn om verlaten te worden, kunnen gaan achtervolgen om de ander “vast te houden”. Dit komt vaak voor bij mensen met een onveilige hechtingsstijl (vooral de angstige hechting).

• Hechtingsstijl (vooral angstige hechting)

Mensen met een angstige hechtingsstijl hebben in hun jeugd vaak onvoldoende liefde of aandacht ervaren. Daardoor ontstaat de overtuiging:

“Als ik niet blijf vechten voor liefde, raak ik die kwijt.”

Ze zijn hypergevoelig voor afstand of afwijzing en reageren daarop door: Meer contact te zoeken. De ander te “achtervolgen”. Zich vast te klampen

• Onveilige dynamiek

Soms is het gedrag van de ander ook een factor. Als de partner vermijdend of emotioneel onbereikbaar is, versterkt dat juist het gevoel van dreigend verlies bij de achtervolgende partner, wat het gedrag voedt. Zo ontstaat een:

Achtervolger – Terugtrek-patroon

• Verlies in eerdere relaties

Na bijvoorbeeld een traumatische breuk of bedrog kan iemand een patroon ontwikkelen waarin hij/zij niet meer kan ontspannen in de liefde. Elk signaal van afstand triggert een oud gevoel van verlies, waardoor de achtervolging wordt ingezet als bescherming tegen herhaling van pijn.

• Laag zelfbeeld of onzekerheid

Als iemand diep vanbinnen denkt: “Ik ben niet genoeg om spontaan geliefd te worden,”
dan kan die persoon proberen liefde “veilig te stellen” door zichzelf op te dringen, te bewijzen of te overcompenseren.

Belangrijk inzicht:

Terugtrekkers stellen zich niet open voor contact onder druk, maar onder emotionele veiligheid en ruimte.

Hoe veiliger jij wordt in je eigen benadering van je partner, hoe meer er ruimte ontstaat voor je partner-terugtrekker om zich open te stellen voor verbinding.

• Je kunt hieronder de handleiding voor de achtervolger verder lezen
• Tevens hieronder de handleiding van de terugtrekker in de liefde

Lees ook

Handleiding voor een emotionele terugtrekkende partner in de liefde

Gedragskenmerken achtervolger

• Constant contact zoeken: Veel berichtjes sturen, bellen of appen — vooral als er niet direct antwoord komt.

• Jaloezie of achterdocht: Ze zijn snel onzeker als de partner aandacht geeft aan anderen.

• Emotionele intensiteit: Ze kunnen sterk reageren op kleine tekenen van afstand (bijv. een late reactie).

• Behoefte aan duidelijkheid en controle: Willen weten waar de ander is, met wie, en wat die denkt/voelt.

• Vermijden van afstand: Ze proberen elk teken van terugtrekking te voorkomen — wat vaak juist averechts werkt.

Psychologische Kenmerken achtervolger 

• Angst voor verlating: Ze zijn bang om verlaten of genegeerd te worden en zoeken voortdurend bevestiging.

• Laag zelfbeeld: Ze twijfelen vaak aan hun eigenwaarde en zoeken bevestiging via de ander.

• Hechtingsangst (angstige stijl): Ze hebben een sterke behoefte aan nabijheid, maar zijn tegelijk onzeker over de liefde van de ander.

Essentieel is dat de achtervolger leert om geen kritiek te leveren dat hun partner zich terugtrekt maar gaat praten hoe eigen gevoelens van eenzaamheid en welke positieve verbindingsbehoefte hij of zij heeft.

Zo’n gesprek kan zo gaan:

“Hoi [naam], ik wil graag even iets met je delen. Ik merk dat ik je mis, en dat ik af en toe worstel met hoe dingen nu tussen ons zijn. Tegelijk besef ik ook dat jij misschien wat ruimte nodig hebt en ik wil je die ruimte geven.

Het is niet mijn bedoeling om druk op je te leggen of alles direct op te moeten lossen.

Maar als je er voor openstaat, zou ik het fijn vinden om in alle rust te praten.

Gewoon eerlijk , zodat we kunnen kijken waar we staan en wat we allebei nodig hebben.

Laat me weten of je daar voor openstaat. Ik gun je je eigen tempo.”

Emotionele veiligheid zonder druk voor je partner

Een terugtrekker voelt zich snel overweldigd door emoties, eisen, controle en druk.

Ze hebben ruimte nodig om in hun eigen tempo te voelen.

• Geen constante vragen als: “Wat voel je? Waar sta je? Hou je nog van me?”
• Wel: “Neem je tijd, ik ben hier als je wil praten.”

Wat helpt: Rustige, niet-emotioneel geladen benadering en stiltes respecteren.

Vertrouwen dat het veilig is om kwetsbaar te zijn:

Terugtrekkers hebben vaak geleerd dat kwetsbaarheid leidt tot afwijzing of emotionele overspoeling.

Ze hebben tijd en herhaalde positieve ervaringen nodig om te leren dat het wél veilig kan zijn.

• Herhaal betrouwbaar gedrag: rustig blijven, luisteren, niet direct reageren op wat je partner zegt.
• Kleine openingen naar contact waarderen

Wat helpt: Geduld en kleine stapjes erkennen.

Focus niet op herstel van je ‘de relatie’, maar op de emotionele veiligheid

In plaats van:

• “Hoe komen we weer samen?”, stel jezelf de vraag:
• “Hoe kan ik veiligheid brengen — in mezelf, en tussen ons?”

Dat betekent:

• Rustiger praten, minder eisen.
• Ruimte geven 
• Niet alles willen oplossen.

Hieronder de 10 stappen

1.De achtervolger is degene die vaak erg bezorgd is over de emotionele afstand

Vaak is de grootste angst van de achtervolger dat als ze stoppen met achtervolgen, er geen intimiteit zal zijn en de terugtrekker de relatie zal verlaten.  De achtervolger ervaart de terugtrekking van hun partner als ongeïnteresseerdheid en dat relatie niet belangrijk is.

Naarmate de achtervolger hierover angstiger wordt, neemt de intensiteit van de achtervolging toe.  De achtervolger is degene die vaak meer bezorgd is over de afstand en zeer gemotiveerd is om deze afstand te veranderen.

Maar achtervolger is het beste gediend door manieren te ontdekken om de achtervolging te stoppen. Er zijn manieren om opnieuw contact te maken met een terugtrekkende partner die geen agressief achtervolgen met kritiek en verwijten.

Het is moeilijk voor de achtervolger om verlatingsangst en verbindingsbehoefte kwetsbaar te delen. De terugtrekker zal dan minder druk voelen en zal zich meer openstellen.

2.Geef ons samenspel de schuld, niet je partner

Hoe meer je als stel het conflict kunt toeschrijven aan de onderlinge dynamiek in plaats de fout bij je partner te zoeken, hoe minder behoefte elke partner heeft om in de rol van achtervolger of terugtrekker te schieten. Dit creëert ruimte om over kwetsbaarheden op een kalme manier tot uiting te brengen.

3.Stop de achtervolging (zelfs subtiel)

• Vermijd appjes als: “Ik wil gewoon weten waar ik aan toe ben”, “Waarom reageer je niet?”
• Ook dingen als social media-checken, “ik deed het per ongeluk” kunnen voelen als achtervolging.

Waarom  werkt dit : Terugtrekkers moeten ervaren dat je hun autonomie respecteert. Alleen dan kunnen ze zich veilig genoeg voelen om te dichtbij te komen.

De terugtrekker voelt zich vaak overweldigd door de intensiteit of emotionele druk.

Hoewel het tegen je natuurlijke neiging ingaat, is afstand nemen en ruimte geven cruciaal:

• Stop tijdelijk met pogingen om te praten of de ‘verbinding te herstellen’.
• Vermijd verwijten of emotionele uitbarstingen.
• Laat merken dat je de behoefte van je partner aan rust respecteert.

Vertrouwen wordt hersteld in veiligheid, niet in druk.

Stop met je partner de schuld te geven van het gebrek aan intimiteit in de relatie. Het eerste dat de achtervolger moet doen, is manieren vinden om de achtervolging te stoppen.  Achtervolgers moeten zichzelf eraan herinneren dat terugtrekkers zich het meest openstellen als ze niet worden geduwd, achtervolgd of bekritiseerd.

Wanneer je stopt met achtervolger, voelt je partner niet langer de behoefte om emotioneel of fysiek afstand te nemen. Plots is de dreiging verdwenen en is er geen reden meer om afstand te nemen.

Achtervolgers hebben de neiging om hun relaties meer te gebruiken om hun energie in balans te brengen. Als ze zich een beetje somber voelen, reiken ze naar hun partner voor een gesprek dat hen opbeurd. Zoek manieren om de impuls om onmiddellijk verbinding te willen maken of op te eisen, te bedwingen.

Om in balans te blijven, moet je manieren hebben om die stroom van energie door je zenuwstelsel te beheersen door te leren ontspannen, kalm te worden en jezelf te troosten. Ontwikkel een alternatieve strategie om op een zachte manier je gevoelens te delen in plaats van de schuld te geven of aan te vallen.

4.Begrijp de behoefte van je terugtrekkende partner

Terugtrekkers hebben de neiging om zich naar binnen te keren.  Om hun energie te beheren, zeggen ze misschien dat ze een voorkeur hebben voor tijd alleen. Ze ervaren eigenlijk heel veel stress in interpersoonlijke relaties. Reageren is voor hun niet een manier om te kalmeren. Ze hebben het gevoel dat relaties veel van hun energie verbruikt om een ​​interactie aan te gaan.

Valkuil voor de achtervolger

Kritiek:

Kritiek is een veel voorkomende reactie voor achtervolgers wanneer ze zich niet verbonden voelen.  Kritiek heeft vaak een verwijtende ondertoon en neemt vaak de vorm aan van meerdere vragen.

• “Waarom deed je dat?”
• “Waarom heb je dit niet gedaan? “
• “Waarom dacht je dat? Wat dacht je?’
• Vaak met een sub tekst of ondertoon
• “Wat is er mis met jou?” 
• “Je bent niet goed genoeg”

Dit soort vragen voelen waarschijnlijk als gebrek aan respect voor je partner en creëert een defensief antwoord.

5.Diep naar binnen kijken

Vervang kritiek door ‘ik’-uitspraken.  Want “Jij altijd” en “jij nooit” legt de verantwoordelijkheid bij je partner en roept een defensieve houding

Het gebruik van een “ik-verklaring” is een goede manier om te voorkomen dat deze interacties in kritiek veranderen.

Zelfs als er waarheid zit in de “jij-boodschap” zal deze worden ontvangen als kritiek en controle. Het creëert onvermijdelijk weerstand bij je partner, duwt je partner verder weg en bouwt een muur op in de relatie.

Kritiek is een verhulde positieve behoefte. Het is een negatieve uiting van een echte diepe behoefte.

Het kan zo eenvoudig zijn als je zinnen beginnen met ‘ik heb behoefte aan’ in plaats van kritiek ‘jij nooit’.

Maar daarvoor moet je wel diep in jezelf kijken, wat jij nodig hebt en wat schuil houdt onder de emotie.

6.Oefen kwetsbaarheid: Verbindingsbehoeften van je partner in tijden van relatiestress.

Vermijd dit als je de verbinding wil herstellen:

• Lange verhalen vol emoties en/of verwijten
• Vragen als: “Waarom doe je zo afstandelijk?”
• Dingen zeggen als: “Je laat me in de steek”, ook al voelt het zo

Wanneer je weer contact zoekt:

• Wees eerlijk maar zacht: “Ik mis je, en ik merk dat ik het moeilijk vind om afstand te bewaren. Maar ik wil je ook de ruimte geven die je nodig hebt.”
• Stel geen eisen, maar nodig uit tot gesprek: “Als je er klaar voor bent, zou ik graag rustig met je praten.”

Deel kwetsbaar je behoeften aan aandacht en genegenheid en je angst bij verlies aan verbinding. Als je partner iemand is die zich afsluit, help je partner dan naar je toe te komen door hem/haar je pijn te laten zien. Graaf onder de woede en maak contact met de pijn of angst die het voedt. Wanneer je tegen je partner kunt zeggen dat je je eenzaam voelt en hem of haar mist, dat je je overweldigd voelt en hun hulp nodig hebt, of dat je bang bent en moet weten dat ze om je geven, zullen ze je als zachter en toegankelijker beschouwen. Het mobiliseert hun empathie voor jou.

Wat kun je tegen je partners zeggen als ze je buitensluiten?

• “Ik begrijp dat je je voelt…”
• ‘Ik heb veel verteld. Neem de tijd geven die je nodig hebt.”
• “Laten we even op adem komen en hierop terugkomen.”
• “Het spijt me dat ik zei…” of “Het spijt me dat ik niet…”
• “Als je me negeert, voel ik…”

7.Keer de neiging van je partner om zich terug te trekken om en moedig je partner aan om naar je toe te bewegen.

Het is belangrijk dat je begint met het aansporen van je emotioneel terugtrekkende partner om de dingen te laten doen die de interactie zullen creëren die je wilt. Geef ze een paar korte, niet-kritieke richtlijnen die je partner vertelt wat ze moeten doen en wat jouw verbindingsbehoefte is.

Dat betekent dingen zeggen als:

• “Wil je bij me komen, lieverd.”
• “Wil je je armen om me heen slaan.” 
• “Wil je me kussen.”
• “Wil je me vertellen dat je van me houdt.”

8.Zorg voor tijd alleen zijn en samen zijn:

Als je met je partner wilt communiceren, benader ja partner en laat weten dat je met wilt praten. Loop dan weg en laat je partner naar je toe komen. Door je partner wat overgangstijd te geven, krijgen ze een gevoel van ruimte en controle over hun acties in de relatie.

Het zal je partner een goed gevoel geven om korte instructies van je te krijgen. Het zal je partner verlossen van het gevoel dat ze niet zeker weten hoe ze zouden moeten handelen in hun relatie met jou. Bedenk dat je partner uit een familie kwamen waar genegenheid niet openlijk werd getoond. Ze zagen niet dat hun ouders gevoelens deelden of momenten van emotionele verbinding creëerden.

Kom niet de werkkamer stormen en zeg:

• ‘Ik moet nu met je praten over…, dus sta alsjeblieft op en kom hierbinnen. Ik moet met je praten.”

Dat zal voelen als een invasie van hun persoonlijke ruimte. Wat veel beter werkt, is zeggen:

• “Hé, schat, kun je over 5 of 10 minuten naar de keuken komen zodat ik met je over …. kan praten? Zou dat voor jou kunnen?”

Dat geeft je partner wat overgangstijd, wat tijd om zich voor te bereiden op het verlaten van de persoonlijke ruimte en naar een interactieve ruimte. En het stelt hen in staat om de toenaderende partner te zijn. Misschien kijkt je partner naar een tv-programma en kom je naar je partner toe en zeg je:

• ‘Weet je, lieverd, als het programma voorbij is, kom me dan maar opzoeken. Ik zou je graag willen zien.” 
• “Ik zie dat je van streek bent, maar Ik ben bang dat alles wat ik zeg verkeerd is. Wat heb je van me nodig?
• ‘Ik ben echt bang dat ik je misschien kwijtraak. Als je wat tijd nodig hebt om te verwerken wat er net is gebeurd, zal ik dat te respecteren, kom alsjeblieft met me praten als je er klaar voor bent.”

9.Leer te ontspannen

Omdat najagen typisch een manier is voor de achtervolger om troost van anderen te zoeken, is het belangrijk dat ze manieren leren waarop ze aan haar eigen emotionele behoeften kan voldoen. De achtervolgers moet meer energie in zij/haar eigen leven steken en haar eigen interesses ontwikkelen. Naarmate de achtervolger meer vaardigheden leert om haar angst te verzachten en het proces van de relatie te vertrouwen, zal ze de veiligheid en emotionele ruimte voor haar intieme partner cultiveren om naar haar toe te bewegen.

Leer beter om te gaan met je eigen angst (zonder je partner nodig te hebben)

De grootste doorbraak komt als jij leert om:

• Zelf te kalmeren bij afstand met je partner (“Ik voel me angstig, maar dat mag er zijn”),
• Zonder meteen contact te zoeken om die angst te verzachten.

Oefen zelfregulatie: ademhalingsoefeningen, fysieke beweging, praten met een vriend(in), meditatie, therapie.

Doe iets waar je energie of rust van krijgt, zonder afleiding: wandelen, lezen, koken, schrijven.

10.Voorbeeld: omgaan met Autonomie vs. Verbinding

Je houdt van je partner en waardeert quality time samen, maar je hebt ook ruimte nodig om op te laden of je eigen interesses te volgen. Je partner kan zich gekwetst voelen als je om tijd voor zichzelf vraagt.

Strategieën om met deze spanning om te gaan:

1. Stel bewust tijd voor jezelf en jullie samen.

Creëer een wekelijks ritme:

Bijvoorbeeld

• 2 avonden voor alleen (hobby’s, vrienden, rust),
• 3 avonden voor quality time met z’n tweeën.

Communiceer het voorstel:

• “Die avond alleen geeft me meer energie als we samen zijn.”

2. Waardeer de behoefte aan ruimte.

Formuleer het positief:

• “Ruimte nemen gaat niet om aan je te ontsnappen, maar om op te laden zodat ik meer bij je kan zijn.”

Stel je partner gerust met genegenheid: laat een berichtje achter, vraag even hoe het gaat of spreek je liefde uit voordat je tijd voor jezelf neemt.

3. Check hoe de balans voelt

Gebruik vragen zoals:

• “Voel je je de laatste tijd wel voldoende verbonden?”
• “Heb je deze week meer tijd samen of meer ruimte nodig?”

Wees nieuwsgierig, niet defensief – dit bevordert emotionele veiligheid.

4. Onderhandel respectvol over grenzen

Praat over timing, niet alleen over behoeften.

Voorbeeld:

• “Kunnen we afspreken als ik na werktijd een uurtje voor mezelf heb?”

Bied compromissen aan:

• “Ik neem de ochtend alleen en laten we dit weekend uit eten gaan.”

5. Vermijd extreme gedachten

Herinner jezelf eraan:

Onafhankelijkheid willen betekent niet dat je de relatie afwijst.

Vervang gedachten als

• “Ze wil niet bij me zijn” door
• “Ze heeft ruimte nodig – en dat is oké.”

Wij willen je graag helpen, we zijn gespecialiseerd in het verbinden van mensen

Heart Connection is gespecialiseerd in het verbinden van mensen, het herstellen van liefdevolle verbindingen en het verdiepen van relaties.

Al onze diensten zijn gericht op het verbinden van mensen, of het nu gaat om ……partners, ouders-kinderen, kinderen onderling, volwassen broers en zussen of de verbinding met jezelf. 

De behoefte van onze cliënten staan in middelpunt.

Wij gebruiken bepaalde aanpakken en methoden maar met onze diepgaande kennis en ervaring kunnen we inspelen op de specifieke behoeften van onze cliënten en onze aanpak veranderen indien dat gewenst is.

Dit betekent dat we ons niet laten afleiden door therapievormen, maar kiezen voor een aanpak die specifiek past bij onze cliënten. Bij Heart Connection krijg je geen vaste gestructureerde aanpak, maar een flexibele benadering waarin de behoefte van onze cliënten het middelpunt is.

Geen wachtlijst en snelle verbetering

Wij hebben geen wachtlijst. We bieden binnen 2-3 weken, directe hulp. Na 6 tot 8 sessies kunnen we samen een relatie weer op gang brengen en al een verbetering realiseren. Voor een meer langdurige diepe verbinding zijn mogelijk nog meer sessies nodig.

Meld je aan voor een gratis en vrijblijvend kennismakingsgesprek

Wij starten graag met een gratis kennismaking van 30 minuten om inzicht te krijgen in je hulpvraag en om je verhaal te horen, zodat we de begeleiding goed kunnen afstemmen op je behoeften.

Heart Connection te Rijswijk:

Individuele therapie, Relatie- en Gezinstherapie

Peter van der Ven

Lilia van der Ven-Rayos

www.heartconnection.nl