Helen van narcistische misbruik met (EFT)

Helen van narcistische misbruik met Emotiegerichte therapie (EFT)

De langdurige ervaring van emotionele/psychologische manipulatie en misbruik, die kenmerkend zijn voor het narcistisch misbruiksyndroom, kan verwoestend zijn. Het kan een negatieve invloed hebben op je zelfgevoel, je vermogen om te vertrouwen en je emotionele en fysieke welzijn. In de meest extreme gevallen kan dit leiden tot de diagnose Post Traumatische Stress Stoornis (PTSS).

Emotionele mishandeling is een van de moeilijkste vormen van mishandeling om te herkennen. Het kan subtiel, verraderlijk of openlijk en manipulatief zijn. Het tast het zelfrespect van het slachtoffer aan en ze beginnen te twijfelen aan hun percepties en realiteit.

Doel van emotionele mishandeling

Het onderliggende doel van emotionele mishandeling is om het slachtoffer onder controle te krijgen door hem of haar in diskrediet te brengen, te isoleren en het zwijgen op te leggen.

Het misbruik door een narcist is overweldigend. Het is moeilijk te identificeren en slachtoffers hebben de neiging om zichzelf de schuld te geven en blijven lijden lang nadat de relatie voorbij is. Als er echtscheiding en voogdij bij betrokken is, kan het maar doorgaan en je hebt misschien het gevoel dat het nooit zal eindigen.

Posttraumatische stress treft personen die één extreme traumatische gebeurtenis hebben meegemaakt. En het komt ook voort uit langdurig misbruik, ook wel complex trauma genoemd. Dit kan voortkomen uit een relatie met een narcist.

Soorten emotionele mishandeling

Emotioneel misbruik kan een aantal verschillende vormen aannemen, waaronder:

• Beschuldigingen van bedrog of andere tekenen van jaloezie en bezitterigheid
• Constante controle of andere pogingen om het gedrag van de ander te beheersen
• Voortdurend ruzie maken of tegenwerken
• Kritiek
• Gaslighting
• Het individu isoleren van zijn familie en vrienden
• Uitschelden en schelden
• Weigeren deel te nemen aan de relatie
• Beschamen of beschuldigen
• Stille behandeling
• De zorgen van de ander bagatelliseren
• Genegenheid en aandacht onthouden

Het is belangrijk om te onthouden dat dit soort misbruik misschien niet duidelijk is aan het begin van een relatie. Een relatie kan beginnen met de schijn van normaal en liefdevol te zijn, maar misbruikers kunnen naarmate de relatie vordert tactieken gaan gebruiken om hun partner te controleren en te manipuleren. 3

Deze gedragingen kunnen zo langzaam beginnen dat u ze in het begin misschien niet opmerkt.

Enkele van de meest voorkomende symptomen van het narcistisch misbruiksyndroom zijn:

• Verwarring en twijfel aan jezelf: als gevolg van de aanvankelijke verkeerde presentatie, leugens en gaslichtgedrag van je partner, zul je je waarschijnlijk verward voelen en twijfelen aan je perceptie van wie je partner was/is, evenals je eigen ervaring van de werkelijkheid.
• Schuldgevoel: je gelooft misschien dat je partner volhoudt dat alle relatieproblemen jouw schuld zijn en dat jij verantwoordelijk bent voor hun beledigende gedrag jegens jou.
• Angst: je kunt op verschillende gebieden angst ervaren, zoals angst om je partner teleur te stellen, angst voor verder misbruik, angst om het feit onder ogen te zien dat je in deze relatie bent misleid, enz.
• Verlaagd gevoel van eigenwaarde en zelfvertrouwen: Als je een gewelddadige relatie heeft meegemaakt, kan dit je zelfrespect schaden en je zelfvertrouwen verminderen.
• Tegenstrijdige gevoelens: Het is niet ongewoon om tegenstrijdige gevoelens over je partner te ervaren. Er zal waarschijnlijk een deel van jou zijn dat zorgt voor en houdt van de delen van je partner die aardig, grappig, geruststellend, enz. waren. Tegelijkertijd zal er waarschijnlijk een ander deel zijn dat boos en gekwetst is over hoe je partner misbruikt en gemanipuleerd heeft Jij. Beide onderdelen hebben aandacht nodig.
• Traumabinding : ondanks het misbruik voel je misschien nog steeds een sterke aantrekkingskracht en band met je gewelddadige partner. Dit kan een natuurlijk gevolg zijn van traumabinding.
• Posttraumatische stressstoornis : je kunt PTSS ervaren, inclusief symptomen van complex trauma als gevolg van narcistisch misbruik.

Narcistische mishandeling resulteert in PTSS

Steeds meer ervaringen geven aan dat narcistische mishandeling vaak resulteert in een Post Trauma­tische Stress Stoornis (PTSS). Als de relatie met een narcist (en/of psychopaat) eenmaal verbroken is, blijkt het ontzettend moeilijk om echt los van diegene te komen. Het is niet zo, dat als de relatie eenmaal verbroken is, je de draad zomaar weer oppakt. En bovendien welke draad? Veel slachtoffers kunnen als ze zich aan de relatie onttrokken hebben, niet vanzelfsprekend op zichzelf terugvallen dat hebben ze niet kunnen ontwikkelen.

Wat nu als je eigen ego je identiteit nauwelijks ontwikkeld is? Of als je zo beschadigd bent, dat je er een hevige Post Traumatische Stress Stoornis (PTSS) aan overgehouden hebt en dagelijks worstelt met die symptomen?

Omgaan met PTSS door narcistisch misbruik

De emotionele/psychologische manipulatie en mishandeling die kenmerkend zijn voor narcistisch misbruik kan leiden tot de ontwikkeling van PTSS bij overlevenden van dit type trauma (soms aangeduid als posttraumatisch relatiesyndroom ). Symptomen van PTSS kunnen, vanwege hun ontwrichtende karakter, ervoor zorgen dat u moeite heeft met functioneren op een of meer gebieden van uw leven.

Als u PTSS ervaart, kunnen uw symptomen zijn:

• Het trauma herbeleven – door nachtmerries, nachtmerries, flashbacks.
• Een sterke behoefte om actief alles te vermijden dat u aan het trauma herinnert (bijv. gesprekken, plaatsen, gedachten, mensen, voorwerpen, gevoelens).
• Aanhoudende negatieve gedachten – over jezelf, je waarde, de wereld – geloven dat problemen jouw schuld zijn.
• Aanhoudende negatieve gevoelens (bijv. angst, verdriet, woede, schaamte, schuld).
• Onvermogen om positieve emoties te voelen, zoals vreugde, hoop, vrede, enz.
• Geheugenverlies over bepaalde gevallen van misbruik.
• Onvermogen om te ontspannen, op je hoede te zijn en je veilig te voelen.
• Altijd alert op tekenen dat uw partner boos en grof zou kunnen worden (bijv. luisteren naar voetstappen, stemgeluid, dichtslaan van voorwerpen; aandachtig kijken naar gezichtsuitdrukkingen en non-verbaal gedrag).
• Moeite hebben met slapen en/of concentratie.

PTSS treedt op wanneer de ervaringen van trauma de manier waarop de hersenen functioneren veranderen. Wat er, kort gezegd, gebeurt, is dat de hersenen zo overweldigd worden door de stress van het trauma, dat ze niet in staat zijn om de traumatische gebeurtenis(sen) vast te leggen als een begin, midden en – het allerbelangrijkste – een einde.

In plaats daarvan registreren de hersenen het trauma als een begin en een midden – maar geen “einde” – en dus telkens wanneer je aan het trauma wordt herinnerd, ga je er meteen weer naar toe om het opnieuw te beleven, alsof het in het huidige moment gebeurt. Het resetten van de hersenen, als je eenmaal PTSS hebt, zal vaak professionele hulp nodig hebben.

Symptomen van complexe PTSS bij narcistisch misbruik zijn onder meer:

• Het gevoel vast te zitten (en verward over waarom).
• Nachtmerries of flashbacks hebben.
• Hoog niveau van angst, nervositeit, zich springerig voelen, obsessief denken, snelle gedachten, bang voelen, geagiteerd, gestrest, overweldigd, emotioneel, enz.
• Moeilijkheden om emoties te beheersen.
• Het bedenken van ‘slechtere’ scenario’s.
• Schuld/ schaamte.
• Verdoofd voelen/ afgezonderd/ losgekoppeld/ dissociatief.
• Vermoeidheid en extreme vermoeidheid.
• Fysieke manifestatie van trauma en misbruik; bijv. hoofdpijn, buikpijn, pijn op de borst, duizeligheid, tintelende ledematen, misselijkheid, PDS, onverklaarbare lichamelijke of lichamelijke aandoeningen…
• Ongezonde coping strategieën – zelfbeschadiging, eetproblemen, alcohol, drugs, misbruik van voorgeschreven medicijnen.
• Zelfmoordgedachten/fantasieën.

Narcistisch trauma na narcistisch misbruik

Narcistisch trauma is als je met een narcist en met narcistisch misbruik te maken hebt (gehad). Regelmatig en herhaaldelijk heb je te maken (gehad) met schokkende ervaringen. Ervaringen die voor jou schokkend waren.

Traumatische stress is als het trauma zo erg is dat je te maken hebt (gehad) met chronische stress. Veel slachtoffers van het narcisme hebben zelfs met PTSS (posttraumatisch stress stoornis) te maken en sommige zelfs met een complexe vorm van PTSS.

Hoe ontstaat trauma?

Trauma´s ontstaan na een overweldigende ervaring. Trauma ontstaat na een overweldigende en ernstige stresssituatie dat levensbedreigend aanvoelt. Maar trauma kan ook ontstaan na ernstig lichamelijk letsel, bedreiging, geweld, natuurrampen, oorlog en enz. Het is voor de persoon een traumatische ervaring. 

Trauma laat sporen na in onze geest, in onze emoties, in ons vermogen om vreugde en blijdschap te ervaren en ook in ons immuunsysteem. Trauma ontregelt het alarmsysteem in onze hersenen, veroorzaakt een toename van stresshormonen activiteit en maakt ons verslavingsgevoelig. Trauma berooft je van het gevoel dat je de controle hebt over jezelf, alsof je jezelf kwijt bent. Trauma ruïneert je leven en je gevoel van veiligheid.

Narcistisch trauma

Het narcistisch trauma kan zo ernstig zijn dat we PTSS ontwikkelen, sommigen ontwikkelen zelfs een complexe vorm van PTSS. Narcistisch trauma kan ontstaan doordat we zijn opgevoed door een narcist, maar ook omdat onze partner narcistisch is. Narcistisch trauma ontstaat door (herhaaldelijke) een gewelddadige, angstaanjagende en/of overweldigende ervaring met de narcist, die je als bijzonder schokkend ervaart.

Narcistisch trauma geeft je het akelige gevoel dat je bewust bent uitgezocht als slachtoffer door de dader, dit tot tegenstelling van trauma veroorzaakt door een natuurramp.

Als je het gevoel hebt dat je iets van controle over de gewelddadige, angstaanjagende en/of overweldigende gebeurtenis hebt, hoe minder emotionele schade je oploopt dan als je geen kant op kunt.

Hoe hopelozer de situatie en hoe hulpelozer jij je voelt tijdens de gebeurtenis, hoe groter het gevoel dat je geen kant op kunt, hoe groter de kans op het vormen van PTSS. Vooral het gevoel niets aan de situatie te kunnen doen en het gevoel dat er geen uitweg is, zorgt mogelijk voor de ontwikkeling van PTSS.

Als de gewelddadige, angstaanjagende en/of overweldigende ervaring met de narcist maar wreed en schokkend genoeg zijn, raak je in het gevolg bang voor alles wat je doet herinneren of denken aan deze wreedheid.

De gebeurtenissen kunnen zo afgrijselijk zijn geweest, dat je hersenen een hyperalertheid gaan ontwikkelen en maar af blijven gaan. Je lichaam is gespannen en stijf.

Vast in een cyclus

Na het ervaren van narcistisch misbruik, komen veel mensen vast te zitten in een cyclus waarin hun misbruiker contact met hen blijft opnemen nadat de relatie is beëindigd.

Ze kunnen aardig doen (ook wel stofzuigen genoemd) in een poging je terug te krijgen, bedreigingen uiten of proberen je te manipuleren door medelijden met hen te krijgen. Dit kan een tactiek zijn die door narcisten wordt gebruikt om hun slachtoffers gevangen te houden in de cyclus van misbruik.

Effecten op kinderen

Als u kinderen heeft die getuige zijn geweest van narcistisch misbruik, kunnen zij ook het risico lopen psychische problemen te ontwikkelen, zoals PTSS , angststoornissen of depressie. Ze kunnen angstig worden in situaties die hen herinneren aan hun traumatische ervaringen. Ze kunnen ook boos zijn op je partner of de wereld, zich niet verbonden voelen met andere mensen, of een laag zelfbeeld of zelfvertrouwen hebben.

Complex trauma

Complex trauma , zoals de naam al doet vermoeden, is een meer complexe vorm van trauma die wordt veroorzaakt door langdurig misbruik. Mensen die een complex trauma hebben meegemaakt in een gewelddadige of stressvolle omgeving, hadden vaak niet de mogelijkheid om emotieregulatie te leren. 

Voor mensen met complexe trauma’s kunnen ervaringen van verdriet, angst of woede intenser zijn en langer duren. Aanhoudende negatieve emoties belemmeren vaak het functioneren ernstig en kunnen stress veroorzaken in interpersoonlijke relaties.

Gelukkig kan emotionele regulatie worden geleerd. Emotiegerichte therapie (EFT) helpt vaardigheden op te bouwen voor gezonde reacties op moeilijke emoties en manieren te leren om hun negatieve emoties effectiever te reguleren.

Emotiegerichte therapie voor trauma (EFTT

Emotiegerichte therapie voor trauma (EFTT) is gebaseerd op de huidige theorie en onderzoek en integreert recente ontwikkelingen op het gebied van emotie, affectieve neurowetenschap, gehechtheid en trauma. Verstoorde emotionele processen vormen de kern. 

EFTT omvat strategieën voor het opnieuw verwerken van traumagevoelens en herinneringen en het direct werken met emotionele processen om cliëntverandering teweeg te brengen. Therapie richt zich met name op onopgeloste gevoelens (boosheid, verdriet, angst, schuld, schaamte) en onvervulde behoeften in relatie tot misbruikende/verwaarlozende anderen (meestal gehechtheidsfiguren).

EFTT poneert de therapeutische relatie en emotionele verwerking van traumaherinneringen als mechanismen van verandering. De nadruk ligt op het verkrijgen van toegang tot eerder geremde adaptieve gevoelens en betekenissen (bijv. boosheid bij overtreding, verdriet bij verlies), zodat de adaptieve informatie die bij deze emoties hoort kan worden gebruikt die verband houden met angst, vermijding en schaamte te wijzigen.

De primaire interventie die wordt gebruikt om gehechtheidsblessures op te lossen, is imaginaire confrontatie met de daders van misbruik/verwaarlozing in een lege stoel voorstellen en hun gedachten en gevoelens over het misbruik rechtstreeks uiten aan de ingebeelde anderen. 

De diepe emotie en behoeften uiten

Deze procedure heeft snel toegang tot kernprocessen (waaronder angst, vermijding en schaamte) die de focus worden van daaropvolgende therapeutische verkenning en verandering.

Dit model stelt voor dat als een traumatische herinnering wordt benaderd via lichamelijk gevoeld gevoel in combinatie met emotionele opwinding en activering, het mogelijk is om de gebeurtenis op zo’n manier te verwerken dat de persoon niet langer wordt geplaagd door de pijnlijke aspecten van het en niet opnieuw getraumatiseerd door de her-herinnering die optreedt wanneer hen wordt gevraagd hun verhaal opnieuw te vertellen. 

Als de persoon in staat is om de juiste primaire emotie te uiten en zijn behoeften te verwoorden binnen de herinnerde ervaring, wordt de bijbehorende pijnlijke emotionele lading verminderd. De gebeurtenis wordt herinnerd als hebbende plaatsgevonden, maar de emotionele intensiteit is sterk verminderd. Deze herverwerking van de traumatische gebeurtenis is meer dan een desensibilisatie van die traumatische ervaring. 

Hoe met narcistisch misbruik om te gaan in je relatie?

• Soms is ook een professioneel steuntje in de rug nodig.
• Wanneer de tijd daarvoor rijp is bepaal je helemaal zelf.
• De eerste stap is om te erkennen dat je die behoefte hebt
• Als je hierbij ondersteuning wil, vraag dan een gratis kennismakingsgesprek aan.
• Klik op onderstaande icoon voor de gegeven

Heart Connection

Peter en Lilia van der Ven,

Individuele-, Relatie- en Gezinstherapie EFT

www.heartconnection.nl

 

Gratis kennismaking en verkenning hulpvraag